Ters ibraz, bir çekin ödenmediği veya hesapta yeterli bakiye olmadığı durumlarda, alacaklı tarafından tekrar sunulması işlemidir. Yani, çekin ödemesi reddedildiğinde veya karşı tarafın hesabında yeterli bakiye bulunmadığında, alacaklı çeki tekrar sunarak ödeme talep eder.
İşletmeler için ters ibraz şartları oldukça önemlidir ve çek kullanımı yaygın olduğunda özellikle dikkat edilmelidir. İşte dört yaygın ters ibraz şartı ve işletme için anlamları:
- İki kez sunma hakkı: Alacaklı, çeki bir kere sunup ödemenin reddedilmesi durumunda, çeki tekrar ikinci bir kez sunma hakkına sahiptir. Bu durumda, işletme çekin ödenmesini sağlamak için borçluya ek süre tanımış olur. Eğer ikinci sunumda da ödeme gerçekleşmezse, çekin karşılıksız olduğu kabul edilir.
- Tutarı düşerek sunma hakkı: Alacaklı, çeki tam tutarıyla sunmak yerine, önceki sunumda karşı tarafın hesabında yeterli bakiye olmadığı için ödemenin reddedilmesi durumunda, çeki tutarını düşürerek tekrar sunabilir. Bu şekilde, işletme çekin bir kısmının ödenmesini alabilir ve tam tutarı için bir sonraki adımda çeki tekrar sunabilir.
- Ek belge talep etme hakkı: Alacaklı, ters ibraz durumunda ek belgeler talep edebilir. Bu belgeler, çek sahibinin banka hesap hareketlerini, çekin ödeme tarihini veya diğer detayları içerebilir. Ek belgeler, çekin geçerliliği ve alacaklının haklılığı konusunda bilgi sağlar ve işletmenin alacağını güvence altına alır.
- Kambiyo masrafı talep etme hakkı: Alacaklı, çeki tekrar sunma durumunda, karşı tarafın hesabında yeterli bakiye olmadığı için çekin karşılıksız kalmasından dolayı kambiyo masrafı talep edebilir. Bu masraf, çek sahibine karşı tarafın karşılıksız çek kullanımından dolayı ödediği maliyeti karşılar.
İşletmeler, çek kullanırken ters ibraz şartlarını ve uygulanacak prosedürleri önceden belirlemeli ve bu konuda alacakları ödemeleri güvence altına alacak önlemleri almalıdır. Ayrıca, çek kullanımında dikkatli olmalı, çeki veren tarafların güvenilirliğini ve ödeme kabiliyetini doğrulamak için gerekli adımları atmalıdır. Bu şekilde, ters ibraz durumlarından kaynaklanabilecek olumsuz etkileri minimize etmek mümkün olacaktır.
