Soğuk Savaş Dönemi

Soğuk Savaş, 20. yüzyılın ikinci yarısında başlayan ve 1991 yılında sona eren bir uluslararası siyasi gerilim ve rekabet dönemidir. İşte Soğuk Savaş’ın başlangıcı, sonuçları ve dönem içinde yaşanan önemli olaylar:

Başlangıç (1947-1953): Soğuk Savaş’ın başlangıcı II. Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle ilişkilendirilir:

1. 1945: II. Dünya Savaşı’nın sona ermesi ve Nazi Almanyası’nın yenilgisi sonucu, müttefik güçler arasında ideolojik ve siyasi farklılıklar belirmeye başladı.
2. 1947: ABD’nin Harry Truman yönetimi, Sovyetler Birliği’nin yayılmacı politikalarını durdurma amacıyla Truman Doktrini’ni açıkladı ve Marshall Planı’nı başlattı.
3. 1948-1949: Berlin Kuşatması ve Berlin Hava Köprüsü olayları, Doğu ve Batı arasındaki gerilimi artırdı. Aynı dönemde, NATO (Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü) kuruldu.
4. 1950-1953: Kore Savaşı, Soğuk Savaş’ın sıcak bir çatışmaya dönüşen ilk büyük krizlerinden biri olarak yaşandı. ABD destekli Güney Kore ile Sovyetler Birliği destekli Kuzey Kore arasında çatışma yaşandı.

Zirve ve Nükleer Silah Yarışı (1953-1962): Bu dönemde Soğuk Savaş’ın zirvesi yaşandı ve nükleer silah yarışı hızlandı:

1. 1953-1961: ABD’de Dwight D. Eisenhower ve Sovyetler Birliği’nde Nikita Kruşçev dönemleri, Soğuk Savaş’ın tırmanışını gördü. İki taraf da nükleer silahlarının sayısını artırdı.
2. 1961: Berlin Duvarı’nın inşa edilmesi, Doğu ve Batı Almanya arasındaki bölünmeyi vurguladı. Aynı yıl Küba’da Amerika Birleşik Devletleri’ne karşı Sovyet nükleer füzelerinin konuşlandırılmasıyla Küba Füze Krizi patlak verdi.

Yavaşlayan Gerilim ve Soğuk Savaş’ın Sonu (1962-1991): Bu dönemde Soğuk Savaş’ta yavaş bir rahatlama yaşandı ve sonunda Soğuk Savaş sona erdi:

1. 1970’ler-1980’ler: Detente olarak adlandırılan bir dönemde, ABD ve Sovyetler Birliği arasındaki ilişkiler yumuşadı. Stratejik Silahlar SALT anlaşmaları yapıldı.
2. 1980’ler: Sovyetler Birliği’nde Mihail Gorbaçov’un iktidara gelmesi, perestroyka ve glasnost reformlarına öncülük etti. Bu reformlar Soğuk Savaş’ın sonunu hızlandırdı.
3. 1989: Berlin Duvarı’nın yıkılması ve Doğu Avrupa’daki komünist rejimlerin çöküşü Soğuk Savaş’ın sonunu işaret etti.
4. 1991: Sovyetler Birliği’nin çöküşü ve Varşova Paktı’nın sona ermesi, Soğuk Savaş’ın sonunu resmi olarak belirledi. ABD’nin zaferi ile Soğuk Savaş sona erdi.

Sonuçları: Soğuk Savaş’ın sonuçları şunlar olabilir:

1. Nükleer Silah Kontrolü: Soğuk Savaş döneminde büyük bir nükleer silah yarışı yaşandı ve sonunda bu silahların kontrolü ve azaltılması için anlaşmalar yapıldı.
2. Yeni Siyasi Harita: Soğuk Savaş’ın sonunda Doğu Avrupa ve Sovyetler Birliği’nin çöküşü, yeni bağımsız devletlerin ortaya çıkmasına ve yeni siyasi haritaların çizilmesine yol açtı.
3. ABD ve Rusya Arasındaki İlişkiler: Soğuk Savaş sonrası dönemde ABD ve Rusya (Sovyetler Birliği’nin halefi) arasındaki ilişkiler, bazen gergin olsa da, Soğuk Savaş dönemine göre daha işbirliğine dayalı hale geldi.
4. Küresel Denge: Soğuk Savaş sonucunda ABD’nin süper güç olarak konumu pekişti, ancak küresel denge daha karmaşık hale geldi ve yeni güç merkezleri ortaya çıktı.
5. Soğuk Savaş’ın Mirası: Soğuk Savaş, uluslararası ilişkilerin ve dünya siyasetinin şekillenmesinde büyük bir etkiye sahiptir ve hala günümüzdeki uluslararası ilişkileri etkileyen faktörlerden biridir.