İcra takip süreci; alacaklının takip talebi üzerine başlayan ve borçlunun menkul, gayrimenkullerinin satılmasına, elde edilen tutarın alacaklı yahut alacaklılar arasında paylaştırılmasına kadar uzanan uzun bir süreçtir.
Süreç başından sonuna kadar İcra ve İflas Hukuku tarafından adım adım planlanmıştır. Bu sebepten plan dışında yapılacak hatalı işlemler icra takibinin iptaline kadar gidebilir. Ayrıca süreci iyi bilen bir borçlu kendine hem zaman kazandırabilir hem de haklı olduğu durumlarda karşı dava ile borçtan kurtulabilir.
Yapılan araştırmalar icra yolu ile tahsil edilen tutarların %10′ una yakınının hatalı işlemler yolu ile tahsil edildiğini gösteriyor.
Bizde bu durumdan yola çıkarak icra takip sürecinin başından sonuna kadar nasıl olabileceğini gösteren araştırmamızı sizlere yardımcı olması açısından paylaşıyoruz.
Genel Haciz Yolu İle İcra Takibi Süreci
Banka borçları, fatura borçları (elektrik, telekom, doğalgaz vs.) gibi borçlar ilamsız icra takibi borçlarına örnek olup alacaklılar borçludan genel haciz yolu ile icra takibi başlatarak alacaklarını tahsil edebilirler.
Takibin Başlaması
Genel haciz yolu ile icrada takip alacaklının bir icra dairesine giderek talepte bulunması ile başlar. Takip icra müdürü tarafından gerekli şartları karşılıyor ise onaylanır.
Takibin başlaması ile birlikte borçluya bir ödeme emri gönderilir. Borçlu 7 gün içerisinde borca itiraz etmez ise icra takibi kesinleşir.
Borçlu 7 gün içerisinde emrin gönderildiği icra müdürlüğüne giderek ya da muhabere yolu ile itirazda bulunmaz, icra müdürlüğünün banka hesabına ödeme yapmaz ise takip haciz safhasına geçer.
Borçlunun icra takibine itiraz etmesi halinde; alacaklı itiraz tarihinden itibaren 6 ay içerisinde icra mahkemesinde itirazın kaldırılması davasını, bir sene içerisinde de genel mahkemelerde itirazın iptali davasını açabilir. Davaların sonunda mahkeme tarafından takibin devamına karar verilirse yine haciz safhası başlar.
Haciz Süreci
Kesinleşen hacizde borçluya ait menkul, gayrimenkul, üçüncü şahıslardaki alacaklar yada borçlu çalışıyor ise maaşına alacaklı tarafından haciz talebi yapılabilir.
Yukarıda saydığımız durumlar yok ya da borcu karşılamıyor ise alacaklı borçlunun ikametine haciz başlatarak borçlunun mallarını muhafaza altına aldırabilir. Bu durumda borçlu borcunu yine ödemezse malların satış aşamasına geçilir.
Haczedilen Malların Satışı
Borçluya ait menkuller muhafaza altına alındıktan sonra alacaklı 6 ay içerisinde malların satışını talep etmek zorundadır. Bu süre gayrimenkullerde 1 yıl olup bu süre zarfında alacaklı tarafından satış talep edilmez ise haciz düşer.
Haczedilen mallar icra dairesi tarafından ihale usulü satışa çıkartılır.
Hacizden Elde Edilen Paraların Paylaştırılması
Borçlunun, icra borcunu ödememesi durumunda borçluya ait menkul ve gayrimenkullerin satışı yapılarak nakite çevrilir. Satılan mallardan elde edilen gelir, malların üzerindeki hacizli alacakların sırasına göre alacaklılara paylaştırılır. Alacağını tam veya kısmi olarak alamayan kişilere; aciz vesikası verilir. Böylelikle icra takibinin sonuna gelinir ve dosya infaz olur.
Kambiyo Senetlerine Mahsus Haciz Yolu İle Takip Süreci
Genel hacizdeki icra takibi çok basit olmasına rağmen kambiyo senetlerine mahsus haciz için kambiyo senedi şartlarına uygun belgeler olması gerekir.
Takip talebini alan icra müdürü, gerekli kontrolleri yaptıktan sonra, uygun görürse takibi onaylar. Ardından borçluya bir ödeme emri gönderilerek; 7 gün içinde borca, 5 gün içerisinde de kambiyo senedine ve imzaya itiraz edebileceği bildirilir.
Kambiyo senetlerindeki icralarda borçlu olduğu iddia edilen kişi itirazını icra müdürlüklerine değil icra mahkemesine yapmak zorundadır.
Bu tarz icra takiplerine itiraz etmeden önce mahkemeye sunulacak belgeler titizlik ile hazırlanmalı mümkünse bir avukata danışılmalıdır. Reddedilen itirazlarda borçlu %20 ile %40 arasında değişen icra inkar tazminatı ödemek zorunda kalabilir.
Kesinleşen icra durumunda satış ve alacağın tahsili genel haciz yolu ile yapılan icra takipleri ile aynıdır.
Rehinin Paraya Çevrilmesi Yolu İle İcra Takibi Süreci
Bu icra takibinde alacaklı alacağını teminat altına almak amacıyla borçlunun menkul ve gayrimenkulleri üzerine rehin kurdurur, rehinin paraya çevrilmesi yolu ile de icra takibine başvurur.
Ardından alacaklı, icra müdürlüğüne elindeki rehin belgesine dayanarak bir takip talebi iletir. İcra müdürü, gerekli kontrollerden sonra takibi uygun görürse borçluya ödeme emri gönderilir. Borçlu borcunu ödememesi halinde rehinli malın paraya çevrilebileceği ihtar edilir.
Borcun ödenmemesi halinde, direkt rehinin paraya çevrilmesine geçilerek, rehinli mal ihale usulü satılır. Ardından alacaklının, alacağı ödenerek geri kalan kısım borçluya veya başka alacaklı var ise onlara verilir. Rehinli malın, alacaklının alacağını karşılamaması durumunda alacaklıya bir aciz vesikası verilir ve alacaklı bu vesika ile ödeme emri göndermeden genel haciz yolu ile icra takibi başlatabilir.
Rehinle teminat altına alınan borcun kambiyo senedinden kaynaklanması durumunda alacaklı rehinin paraya çevrilmesi yolu ile takibe girişmeden de doğrudan kambiyo takibi yapabilir.
İlginizi çekebilecek diğer konular;
- İcrada Hangi Mallar Haczedilemez?
- Banka Geciken Borçlar İçin Noterden Gelen İhtarname ve Sonuçları
- İşyerine Gelen Hacizde Hacze Konu Edilemeyecek Mallar Nelerdir?
- İcra Takibinde Borçlu Ne Yapabilir?
- İlamlı İcra Takibi Nedir?
- İlamsız İcra Takibi Nedir?
- Tebliğ Edilmeyen İcra Ödeme Emri Geçerli Midir?
- Aile Evine Haciz Gelir Mi?
- İhtiyati Haciz Nedir?
- İcra Takibi Nedir?
- İcrada Hangi Mallar Haczedilemez?
- Eve Gelen İcraya İtiraz İle İcrayı Durdurma Yolları